Najaarsbijeenkomst op 7 oktober 2017 in Grimbergen (Mira)
We waren voor de eerste keer te gast bij Mira, de volkssterrenwacht in Grimbergen. We waren zeer tevreden om hier onze bijeenkomst te kunnen doen. We zijn er vriendelijk onthaald, met een zaal waar we mooi in pasten.
We hadden de voorzitter en secretaris van de VWK (onze Nederlandse collega’s) te gast.
De dag vóór de bijeenkomst was het even spannend. Er was iemand die een foto-reportage ging tonen, maar die belde de avond voordien af!
Maar, een groot geluk bij een ongeluk, hoewel we al dikwijls getracht hadden om Jill Peeters als spreker op onze bijeenkomst te krijgen, was het recentelijk niet gelukt. Ze had het vroeger al gedaan, maar er waren toch niet zoveel mensen die dat nog meegemaakt hadden.
We begonnen met de weerbriefing door Hugo Mathues. Hoewel er niet direct spectaculair weer op komst was, werd het half uurtje dat hij ter beschikking had ruim gevuld. De hoofdzaak van deze briefing was ook eerder tonen waar er allemaal informatie beschikbaar is die nuttig is bij het voorspellen van het weer, dan dat de klemtoon op het weer zelf lag.
Ook gaf hij meer informatie over het Sylphide project. Hierover was het een vorige keer ook al gegaan. Dit is een project van de VWK voor het verzamelen van weerdata, aan een hogere tijdresolutie dan wat dikwijls voorhanden is. Het is ook de bedoeling om weerdata te verzamelen (en dus niet enkel online tonen), waarmee later ook veel gedaan zal kunnen worden. Mensen in Vlaanderen kunnen ook deelnemen, maar moeten wel eerst lid worden van deze vereniging.
Na de weerbriefing kwam de eerste voordracht, gegeven door BIRA medewerker Dominique Fonteyn. De titel van zijn voordracht luidde: “De invloed van polluenten en aerosolen op het huidige weer en welke de te verwachten evoluties en hun gevolgen zouden kunnen zijn voor het weer/klimaat”.
Dit was een lange titel voor een presentatie die startte in de stratosfeer, waar zowel menselijke stoffen (zoals CFK’s van onze oude spuitbussen) aardse stoffen (zoals – en vooral – stoffen door vulkaanuitbarstingen) in hangen en daar reageren met de ozonlaag. Nadien zakten we naar de troposfeer. Waar alles in de stratosfeer nog vrij eenvoudig is, is de troposfeer heel wat complexer. Wat van menselijk gemaakte stoffen de stratosfeer bereikt is beperkt, maar in de troposfeer is dat heel wat anders. Ook is de invloed van de stoffen niet zo eenduidig. Een beetje stikstofoxiden (samen met zonlicht) maakt ozon aan, terwijl extra veel van deze oxiden de ozon juist gaat afbreken, is zo een voorbeeld. De meeste weer- en klimaatmodellen houden geen rekening met chemische processen. De enkele modellen die bestaan, blijken nog niet helemaal de juiste voorspellingen te geven. Nochtans is er het geloof dat het meenemen van deze chemische processen nuttig zijn om meer realistische simulaties (en daardoor ook voorspellingen) te kunnen uitvoeren. Hier is nog veel werk te doen.
Na de pauze (waar we gelukkig – in verband met extra tijdverlies moesten we naar Fenixhof gegaan zijn) kwam de tweede spreker. Het was Joris Dewolf die ons kwam vertellen over het eindwerk dat hij aflegde, en had als titel: “De evolutie en frequentie van de water- en modderoverlast in het Pajottenland en Zennevallei.”
We hadden wat extra concentratie nodig, doordat Joris een gehoorstoornis heeft (en daardoor ook minder gemakkelijk te verstaan is). Maar het ging erg goed. Hier en daar kregen we wat slides met wat leeswerk, waar Joris ons wees op de hoofdpunten. Waar komt water- en modderoverlast voor? Door welke elementen worden deze beïnvloed? Welke maatregelen kunnen genomen worden en worden/werden genomen. Voor een aantal regio’s binnen het Pajottenland en de Zennevallei werd bekeken hoe de evolutie van de overlasten is (met statistisch onderbouwde gegevens). We kregen een statisch onderbouwde uitleg waar er wel en waar er geen verandering was, waar we de invloed van de grote betonoppervlakken konden zien (kanten van Brussel), waar aanpassingen nog niet zichtbaar zijn (door de te korte tijd na aanpassingen). We kregen heel wat informatie, die ruimer nuttig is dan enkel over die streken in de buurt van Brussel.
Doordat deze presentatie wat uitliep, voor een deel doordat we later startten, werd de volgende spreker wat zenuwachtig, want ze moest op tijd kunnen vertrekken!
Dus maar snel over naar de presentatie van Jill Peeters. Er waren wat technische problemen, waardoor redelijk wat slides (van de presentatie die ze voor ons nog snel in elkaar gebokst had!) niet zichtbaar waren. Maar Jill laat zich duidelijk niet doen door wat kleine probleempjes.
Ze had het over wat haar de laatste tijd bezig houdt: de oprichting van de stichting “klimaat zonder grenzen” (lees meer op https://www.climatewithoutborders.org/).
Ze startte met de inleiding over de IPCC rapporten, en het verdrag van Parijs (2015 – zie https://unfccc.int/files/meetings/paris_nov_2015/application/pdf/paris_agreement_english_.pdf). In dat laatste werden toch veel goede afspraken gemaakt. Hier ging ze een beetje in tegen de commentaar van sommigen dat er onvoldoende concrete afspraken waren. Wat nu een oplossing lijkt te zijn (zoals zoveel minder CO2 productie) is dat niet noodzakelijk over een aantal jaar, met meer inzichten in aspecten die gevolgen hebben op het klimaat. De doelstelling (niet meer dan 2°C globale temperatuurstijging, en liefst nog maar 1.5°C) is hier belangrijker dan de manier waarop dit gebeurt. Het is duidelijk dat politici dit niet alleen kunnen, en hoe komt de boodschap het best tot bij de burgers. Om door te dringen moet de boodschap gebracht worden door mensen geloofwaardig overkomen.
En blijkbaar (toch volgens Jill – en wie zou haar willen tegen spreken?) horen weermensen tot de meest geloofwaardige groep – die dan ook nog tot bij een grote groep mensen binnen geraakt.
Zo kwam Jill op de idee om een groep te starten (een whatsapp-groep) die zo’n succes had waarna de stichting “Climate Without Borders” opgericht werd. Zeker doordat ze gesteund worden door VN-instellingen (WMO, IPPC en UNFCCC met weermensen uit meer dan 100 landen) kunnen ze zich sterk voelen. Ze hebben duidelijke doelstellingen die gaan rond beperken/vermijden van klimaatslachtoffers, educatie, verschaffen van correcte informatie.
Hoewel Jill elders moest zijn, en ze eigenlijk al weg had moeten zijn, maakte ze tijdens haar presentatie toch nog rustig de tijd om te vragen of mensen uit de groep voorstellen hadden die ze in dit verband zelf kon meenemen. Maar de beschikbare tijd was toch niet eindeloos, en liep de bijeenkomst op zijn einde.
We waren Mira – en zijn medewerkers – dankbaar voor de gastvrijheid, waren blij met de gegeven presentaties, en ook met de opkomst van aanwezigen. Weer een geslaagde bijeenkomst dus.
Deze pagina werd het laatst aangepast op 20 februari 2020